Nieuwe vakopleiding Beleidseconomie: economische kennis voor beleidsmakers

Publicatiedatum 14-04-2025, 12:55

Binnen de Rijksoverheid komen steeds meer beleidsmedewerkers in aanraking met financieel-economische vraagstukken. Toch heeft niet iedereen een formele opleiding in economie gevolgd. Om deze collega’s beter toe te rusten in hun werk, ontwikkelde de Rijksacademie de vakopleiding Beleidseconomie. We spraken met Allard Postma, hoofd Begrotingsbeleid bij het ministerie van Financiën, en Sophie Schönfeld, waarnemend programmamanager economie bij de Rijksacademie, over de aanleiding, inhoud en het doel van deze nieuwe opleiding.

Waarom een nieuwe opleiding?

Volgens Allard ontstond het idee voor de opleiding vanuit een duidelijke behoefte binnen de Rijksoverheid. “Er bestonden al uitgebreide opleidingen voor financials, zoals de VOFHA, maar voor beleidsmedewerkers met economische vragen was er eigenlijk nog niets vergelijkbaars,” vertelt hij. “Tegelijkertijd raakt een groot deel van ons werk aan economische thema’s. Zeker wanneer iemand geen economische achtergrond heeft, is het van grote meerwaarde om de onderliggende theorieën en modellen te begrijpen.”

Zelf merkte hij in zijn loopbaan dat ook collega’s met een opleiding in algemene economie niet automatisch bekend zijn met de specifieke dynamiek van beleidseconomie binnen de rijksoverheid. “Wat wij doen is uniek. Daar leer je het meeste over van collega’s met praktijkervaring. Die vertaalslag maken we nu ook in deze opleiding.”

Gericht op starters, maar breder inzetbaar

De opleiding richt zich in eerste instantie op startende ambtenaren met nul tot twee jaar werkervaring, legt Sophie uit. “Denk bijvoorbeeld aan juristen, bestuurskundigen of financials die in hun werk regelmatig met economische vraagstukken in aanraking komen. Voor hen is het waardevol om de economische principes achter beleidskeuzes beter te begrijpen.”

Dat neemt niet weg dat ook meer ervaren medewerkers welkom zijn, bijvoorbeeld als zij hun kennis willen opfrissen of verbreden. “We willen vooral dat deelnemers economische inzichten kunnen toepassen in hun eigen werkpraktijk. Die verbinding staat centraal.”

Van marktfalen tot het schrijven van een Kamerbrief

De opleiding bestaat uit vijf opleidingsdagen waarin zowel theoretische als praktische onderwerpen worden behandeld. “We gaan in op kernbegrippen uit de micro- en macro-economie die relevant zijn voor beleid, zoals marktfalen en overheidsinterventies,” vertelt Sophie. “Tegelijkertijd maken we steeds de brug naar de actualiteit – bijvoorbeeld de krapte op de arbeidsmarkt of de economische impact van geopolitieke ontwikkelingen.”

Daarnaast is er veel aandacht voor vaardigheden. Deelnemers leren hoe zij economische argumenten kunnen verwerken in concrete beleidsproducten, zoals een adviesnota of Kamerbrief. Ook data-analyse komt aan bod.

Wat deze opleiding bijzonder maakt, is de inzet van docenten uit de rijksoverheid zelf. “We werken volgens het door-ons-voor-ons principe. Daardoor kunnen we direct aansluiten bij de vraagstukken die in de praktijk spelen,” aldus Sophie.

Praktische toepasbaarheid en netwerkvorming

Volgens Allard biedt de opleiding deelnemers niet alleen inhoudelijke verdieping, maar ook praktische handvatten voor hun dagelijkse werk. “Je leert hoe je economische afwegingen helder in kaart brengt en kunt onderbouwen. Dat helpt je bij het maken van beleidskeuzes én bij het communiceren daarover naar anderen.”

Een belangrijk bijkomend voordeel is de mogelijkheid om te sparren met collega’s uit andere onderdelen van het Rijk. “Deelnemers bouwen een netwerk op van mensen in vergelijkbare functies, met wie ze ideeën kunnen uitwisselen. Dat blijft vaak ook ná de opleiding van grote waarde.”

Lees verder